Eser Sözleşmesi Nedir? – Hukuki Tanımı ve Kapsamı

Eser sözleşmesi, bir tarafın belirli bir eser meydana getirmeyi, diğer tarafın ise bu eseri teslim almayı ve karşılığında bedel ödemeyi üstlendiği bir sözleşme türüdür. Türk Borçlar Kanunu’nda düzenlenen eser sözleşmesi, özellikle inşaat, yapı, mimarlık ve sanat gibi alanlarda sıkça kullanılır. Yüklenici, eser sözleşmesine göre belirlenen eseri, sözleşme şartlarına uygun olarak zamanında tamamlamak zorundadır.

Eser Sözleşmesi Nasıl Yapılır? – Geçerli Bir Eser Sözleşmesinin Şartları

Bir eser sözleşmesinin geçerli olabilmesi için, sözleşmenin açık ve net olması, tarafların iradelerini beyan etmiş olmaları ve eserin konusunun belirli olması gerekmektedir. Ayrıca, eserin ne zaman teslim edileceği, eserin özellikleri, ücretin nasıl belirleneceği gibi önemli noktalar sözleşmede yer almalıdır. Eser sözleşmesi, yazılı yapılmasa dahi geçerli olabilir, ancak yazılı yapılması hukuki sorunları önleme açısından önemlidir.

Eser Sözleşmesinde Tarafların Yükümlülükleri Nelerdir? – Yüklenici ve İş Sahibinin Hakları ve Sorumlulukları

Eser sözleşmesinde taraflar belirli yükümlülüklere sahiptir. Yüklenici, eseri zamanında, sözleşmeye uygun şekilde ve kusursuz bir biçimde teslim etmekle yükümlüdür. İş sahibi ise, eserin tamamlanmasının ardından belirlenen bedeli ödemekle yükümlüdür. Eğer yüklenici, eseri zamanında teslim etmezse veya ayıplı bir iş teslim ederse, iş sahibi bu durumu düzeltmesini talep edebilir ya da sözleşmeyi feshedebilir.

Eser Sözleşmesinde Bedelin Belirlenmesi Nasıl Yapılır? – Bedel Hesaplama ve Ödeme Şekilleri

Eser sözleşmesinde bedelin nasıl belirleneceği, tarafların anlaşmasına bağlıdır. Bedel genellikle malzeme ve işçilik giderleri dikkate alınarak belirlenir. Eğer sözleşmede bir bedel belirlenmemişse, işin niteliğine göre makul bir bedel tayin edilir. Bedel, sözleşme şartlarına göre peşin, taksitli veya işin bitiminde ödenebilir. Taraflar arasındaki anlaşmaya göre ödeme şekilleri ve zamanları sözleşmede açıkça belirtilmelidir.

Eser Sözleşmesinde Ayıplı İş Nedir? – Ayıplı Eser Durumunda İş Sahibinin Hakları

Ayıplı iş, eserin sözleşmeye uygun olmaması, eksik ya da kusurlu yapılmış olması durumunda ortaya çıkar. İş sahibi, ayıplı eseri teslim almışsa, belirli bir süre içinde durumu yükleniciye bildirmek zorundadır. Ayıplı iş durumunda, iş sahibi yükleniciden eseri düzeltmesini, bedelde indirim yapılmasını veya sözleşmeden dönerek bedelin iadesini talep edebilir. Bu taleplerin gerçekleşmesi için ayıplı eserin tespit edilmesi ve süresinde bildirimi önemlidir.

Eser Sözleşmesinde Sözleşmenin Feshi Nasıl Gerçekleşir? – Fesih Süreci ve Sonuçları

Eser sözleşmesinin feshi, taraflardan birinin sözleşme şartlarına uymaması durumunda gündeme gelir. Eğer yüklenici, eseri zamanında teslim etmezse veya ayıplı bir iş teslim ederse, iş sahibi sözleşmeyi feshedebilir. Fesih sonucunda, taraflar arasında maddi sonuçlar doğabilir. Özellikle, iş sahibinin zarar görmesi durumunda tazminat talep edilebilir ve yüklenici tamamladığı işin bedelini talep etme hakkına sahip olabilir.

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/5343 E. 2022/3907 K. “Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmenin feshinin tespiti ve taşınmaz üzerindeki şerhin kaldırılması davasıdır.Ahde vefa ilkesi gereği kural olarak eser sözleşmesi, sözleşmedeki hak ve borçların karşılıklı olarak ve bütünüyle yerine getirilmesi sonucu sona erer. 818 Sayılı Borçlar Kanunu'nun 355. vd. (6098 sayılı TBK'nın 470. vd.) maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi”, iş sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa (yapı) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir.Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri bedel olarak taşınmaz mal mülkiyetinin geçirimi borcunu içerdiğinden, TMK'nın 706, Borçlar Kanunu'nun 213, Noterlik Kanunu'nun 60 ve Tapu Kanunu'nun 26. maddeleri uyarınca resmi şekle bağlı tutulmuştur. Başka bir anlatımla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliği, bu sözleşmelerin noterde "düzenleme" şeklinde yapılmasına bağlıdır. Öte yandan, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Dairemizin kararlılık gösteren içtihatlarında bu tip sözleşmelerin tarafların iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona ereceği kabul edilmektedir. Dolayısıyla bu sözleşmelerden dönmek isteyen tarafın, eğer karşı taraf dönmeyi kabul etmiyor ve karşı çıkıyorsa, hakimin kararına ihtiyacı vardır, yani mahkemede açacağı "Sözleşmenin feshi" davası sonunda feshi (dönme) kararı ile sözleşmeden dönebilir. Mahkeme, önce fesih isteyenin haklı olup olmadığını tartışır; haklı ise feshe karar verir, aksi halde davayı reddederek sözleşmeyi yürürlükte tutar. Bir başka anlatımla, arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi, taraf iradeleri fesihte birleşmediği sürece ancak mahkeme kararı ile mümkün olmaktadır.”

Eser Sözleşmesinde Teslim ve Teslimde Gecikme Durumu – Teslim Süresi ve Gecikmenin Hukuki Sonuçları

Eser sözleşmesinde, eserin belirlenen süre içinde teslim edilmesi şarttır. Teslimde gecikme durumunda, iş sahibi yükleniciden eseri zamanında tamamlamasını talep edebilir veya sözleşmeden dönme hakkını kullanabilir. Teslimde yaşanan gecikme, taraflar arasında maddi kayıplara neden olabileceği için yüklenici, iş sahibinin zararını karşılamak zorunda kalabilir. Bu nedenle, teslim tarihine riayet edilmesi sözleşmenin sağlıklı yürümesi açısından önemlidir.

Eser Sözleşmesinde Garanti ve Sorumluluk Süreleri – Yüklenicinin Garanti Sorumluluğu

Eser sözleşmelerinde, yüklenici tamamladığı eser için belirli bir garanti süresi sunmak zorundadır. Bu süre içinde eserde ortaya çıkabilecek kusurlar yüklenicinin sorumluluğundadır ve iş sahibi bu kusurların giderilmesini talep edebilir. Garanti süresi boyunca yüklenici, eserin tamirini veya yeniden yapılmasını üstlenmelidir. Garanti süresi sözleşmede belirlenmemişse, yasa tarafından öngörülen süreler uygulanır.

İnşaat ve Yapı Eser Sözleşmeleri – Eser Sözleşmesinin İnşaat Alanında Uygulanması

Eser sözleşmeleri, özellikle inşaat ve yapı projelerinde sıkça kullanılır. İnşaat projelerinde yüklenici, belirli bir yapıyı veya inşaatı sözleşmeye uygun şekilde tamamlamakla yükümlüdür. İnşaat eser sözleşmeleri genellikle detaylıdır ve proje aşamaları, malzeme seçimleri, teslim süreleri gibi hususları içerir. İnşaat alanında yapılan eser sözleşmelerinde, proje tesliminde yaşanan gecikmeler ya da eksiklikler, taraflar arasında uyuşmazlıklara neden olabilir.

Eser Sözleşmeleriyle İlgili Yargıtay Kararları – Emsal Yargıtay Kararları ve Yorumlar

Eser sözleşmeleriyle ilgili Yargıtay kararları, bu sözleşmelerin nasıl uygulanacağı ve tarafların yükümlülüklerini ne şekilde yerine getirmesi gerektiği konusunda önemli rehberlik sağlar. Yargıtay, özellikle ayıplı iş, teslimde gecikme ve bedel uyuşmazlıkları ile ilgili birçok emsal karar vermiştir. Bu kararlar, eser sözleşmeleri kapsamında ortaya çıkan hukuki sorunların çözümünde yol gösterici niteliktedir.

Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2014/27487E. 2015/33681K. 19.11.2015 “Davacı, davalı şirket ile aralarında harici satış sözleşmesi olduğunu, satış bedelini ödediğini ancak dairenin 01.10.2007 tarihinde teslimi gerekirken teslim edilmediğini, ayrıca m² eksikliği ve diğer eksik işler olduğundan bahisle fazlaya dair hakkı saklı tutularak eksik işler bedeli 3.000 euro m² farkından 5.000 euro ve geç teslimi tazminatı olarak 10.000 euronun dava tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.

Davalı davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, eksik işler bedeli yönünden davanın kısmen kabulüne, diğer istemlerin reddine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir.

1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının tüm davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazların reddi gerekir.

2-Davacı, davalı inşaat şirketi ile harici gayrimenkul satış sözleşmesi imzaladıklarını, sözleşme ile taşınmazın 01.10.2007 tarihinde teslim edileceği, geç teslim halinde aylık 500 Euro tazminat ödeneceği hususlarının kararlaştırıldığını, taşınmazın zamanında teslim edilmediği gibi gecikme cezasının da ödenmediğini ileri sürerek fazlası saklı kalmak üzere toplam 10.000 Euro gecikme tazminatının tahsili isteminde bulunmuştur. Mahkemece 06.03.2006 tarihli harici sözleşme ile dava konusu taşınmazın davacıya satıldığı, sözleşmenin haricen düzenlenmiş olması nedeniyle geçersiz olduğu, geçerli olmayan sözleşmeye dayanılarak cezai şart istenemeyeceği gerekçesiyle gecikme tazminatı isteminin reddine karar verilmiştir. Davacı ile davalı arasında taşınmaz satışı hususunda 06.03.2006 tarihli harici sözleşme imzalandığı, sözleşme konusu taşınmazın tapusunun 10.05.2010 tarihinde davacıya devredildiği hususları dosya kapsamından anlaşılmakta olup bu hususlar taraflar arasında da çekişmesizdir. 06.03.2006 tarihli harici sözleşme resmi şekilde yapılmadığından geçersiz ise de, tapu devri yapıldığına göre geçerli hale gelmiştir. Geçerli hale gelen 06.03.2006 tarihli sözleşme de teslimat tarihi 01.10.2007 olarak belirtilmiştir. Gecikme halinde alıcıya aylık 500 Euro ödeneceği hükmü düzenlenmiştir. Davacı, bu hüküm gereğince geç teslim nedeniyle davalıdan gecikme tazminatı isteyebilir. Öyle olunca mahkemece bu hususta taraf delilleri toplanarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme ile yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.”